Στένωση Καρωτίδων

Η στένωση καρωτίδων εμφανίζεται όταν οι λιπαρές αποθέσεις (αθηρωματικές πλάκες) φράζουν τα αιμοφόρα αγγεία που μεταφέρουν αίμα στον εγκέφαλο και στο κεφάλι σας (καρωτιδικές αρτηρίες). Η παρεμπόδιση αυξάνει τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, που συμβαίνει όταν η παροχή αίματος στον εγκέφαλο διακόπτεται ή μειώνεται σοβαρά. Το Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο αποτελεί την τρίτη αιτία θανάτου στις ανεπτυγμένες χώρες και 20% περίπου αυτών των επεισοδίων οφείλονται στη στένωση της έσω καρωτίδας αρτηρίας. Το είδος και η ποιότητα της αθηρωματικής πλάκας παίζουν καθοριστικό ρόλο στη φυσική εξέλιξη της νόσου.
H νευρολογική δυσλειτουργία στην καρωτιδική νόσο μπορεί να γίνει είτε με αθηροεμβολή- λόγω τοπικής θρόμβωσης επί εδάφους ασταθούς αθηρωματικής πλάκας (εξέλκωση ή αιμορραγία αυτής) είτε για αιμοδυναμικούς λόγους αφού μειώνεται η εγκεφαλική αιματική ροή, λόγω της απότομης απόφραξης της καρωτίδας αρτηρίας
Η νόσος της καρωτιδικής αρτηρίας αναπτύσσεται αργά. Το πρώτο σημάδι ότι έχετε την κατάσταση μπορεί να είναι εγκεφαλικό ή παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο (TIA). Μια TIA είναι μια προσωρινή έλλειψη ροής αίματος στον εγκέφαλό σας. Η θεραπεία της νόσου της καρωτιδικής αρτηρίας συνήθως περιλαμβάνει έναν συνδυασμό αλλαγών στον τρόπο ζωής, φαρμακευτική αγωγή και μερικές φορές χειρουργική επέμβαση.
Συμπτώματα
Στα αρχικά στάδια της, η καρωτιδική αρτηριακή νόσος συχνά δεν προκαλεί σημεία ή συμπτώματα. Η κατάσταση μπορεί να περάσει απαρατήρητη μέχρι να είναι αρκετά σοβαρή για να στερήσει τον εγκέφαλό σας από αίμα, προκαλώντας εγκεφαλικό επεισόδιο ή ΤΙΑ. Τα σημεία και τα συμπτώματα ενός εγκεφαλικού επεισοδίου ή του TIA περιλαμβάνουν:
- Ξαφνική μούδιασμα ή αδυναμία στο πρόσωπο ή στα άκρα, συχνά μόνο στη μία πλευρά του σώματος
- Ξαφνικό πρόβλημα ομιλίας ή κατανόησης
- Ξαφνικό πρόβλημα όρασης σε ένα ή και στα δύο μάτια
- Ξαφνική ζάλη ή απώλεια ισορροπίας
- Ξαφνικός, σοβαρός πονοκέφαλος χωρίς γνωστή αιτία
Παράγοντες κινδύνου
Παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο καρωτιδικής αρτηρίας περιλαμβάνουν:
- Υψηλή πίεση του αίματος. Η υπερβολική πίεση στα τοιχώματα των αρτηριών μπορεί να τα αποδυναμώσει και να τα καταστήσει πιο ευάλωτα σε βλάβες.
- Χρήση καπνού. Η νικοτίνη μπορεί να ερεθίσει την εσωτερική επένδυση των αρτηριών σας. Το κάπνισμα αυξάνει επίσης τον καρδιακό ρυθμό και την αρτηριακή πίεση.
- Σακχαρώδης διαβήτης. Ο διαβήτης μειώνει την ικανότητά του οργανισμού να επεξεργάζεται αποτελεσματικά τα λίπη τα οπία εναποτίθενται προοδευτικά στα τοιχώματα των αγγείων.
- Yψηλά επίπεδα λιπών αίματος. Τα υψηλά επίπεδα χαμηλής πυκνότητας χοληστερόλης λιποπρωτεϊνών και υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων, ευνοούν τη συσσώρευση πλακών.
- Οικογενειακό ιστορικό. Ο κίνδυνος καρωτιδικής αρτηριακής νόσου είναι υψηλότερος εάν ένας συγγενής έχει αθηροσκλήρωση ή στεφανιαία νόσο.
- Ηλικία. Οι αρτηρίες γίνονται λιγότερο ευέλικτες και πιο επιρρεπείς σε τραυματισμό με την ηλικία.
- Παχυσαρκία. Το υπερβολικό βάρος αυξάνει τις πιθανότητές σας για υψηλή αρτηριακή πίεση, αρτηριοσκλήρωση και διαβήτη.
- Ελλειψη άσκησης. Συμβάλλει σε συνθήκες που καταστρέφουν τις αρτηρίες σας, συμπεριλαμβανομένης της υψηλής αρτηριακής πίεσης, του διαβήτη και της παχυσαρκίας.
Διάγνωση
Ο αγγειοχειρουργός πρέπει να ξεκινήσει με λεπτομερές ιατρικό ιστορικό και φυσική εξέταση. Η εξέταση περιλαμβάνει γενικά την ακρόαση για έναν ήχο-φύσημα (bruit) πάνω από την καρωτιδική αρτηρία στο λαιμό σας, έναν ήχο που είναι χαρακτηριστικό κάθε αρτηριακής στένωσης. Στη συνέχεια ακολουθεί η κλινική εξέταση για τον να έλέγχο των σωματικών και ψυχικών ικανοτήτων, όπως μυική ισχύ, μνήμη και ομιλία. Μετά την ολοκλήρωση της κλινικής εξέτασης, ο γιατρός μπορεί να συστήσει:
- Υπερηχογράφημα, για την εκτίμηση ροής και πίεσης αίματος στις καρωτιδικές αρτηρίες.
- Αξονική ή μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου, για να αναζητήσει στοιχεία για εγκεφαλικό επεισόδιο ή άλλες ανωμαλίες.
- Αξονική αγγειογραφία ή μαγνητική αγγειογραφία, η οποία παρέχει πρόσθετες εικόνες ροής αίματος στις καρωτιδικές αρτηρίες. Σκιαγραφική ουσία ενίεται σε ένα αιμοφόρο αγγείο και μια αξονική τομογραφία ή μια μαγνητική τομογραφία συλλέγει εικόνες πολύ υψηλής ανάλυσης και ακρίβειας των αγγείων του τραχήλου και του εγκεφάλου.
Θεραπευτική προσέγγιση
Ο στόχος στη θεραπεία της νόσου της καρωτιδικής αρτηρίας είναι η πρόληψη του εγκεφαλικού επεισοδίου. Το είδος της θεραπείας εξαρτάται από την έκταση της στένωσης των καρωτίδων αρτηριών. Εάν ο ασθενής δεν έχει υποστεί ποτέ Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο και η στένωση είναι μικρότερη από 70%, ο γιατρός μπορεί να συστήσει αλλαγή του τρόπου ζωής για να επιβραδύνει την πρόοδο της αθηροσκλήρωσης. Οι συστάσεις πρέπει να περιλαμβάνουν
- την διακοπή του καπνίσματος, την απώλεια βάρους, την κατανάλωση υγιεινών τροφών, τη μείωση του αλατιού και την τακτική άσκηση.
- Φάρμακα για τον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης ή τη μείωση της χοληστερόλης.
- Ο γιατρός σας μπορεί επίσης να συστήσει να λαμβάνετε ημερησίως ασπιρίνη ή άλλα φάρμακα για την αραίωση του αίματος για την πρόληψη θρόμβων αίματος.
Εάν η στένωση είναι μεγαλύτερη από 70% ή εάν ο ασθενής έχει υποστεί ήδη ΤIA ή εγκεφαλικό επεισόδιο, ο αγγειοχειρουργός μπορεί να συστήσει την χειρουργική παρέμβαση. Ποτέ δεν μπορούν να χειρουργηθούν ταυτόχρονα και οι δύο καρωτίδες. Οι επιλογές περιλαμβάνουν:
- Καρωτιδική ενδαρτηρεκτομή αποτελεί την πιο κοινή θεραπεία για σοβαρή καρωτιδική νόσο. Κατά την ενδαρτηρεκτομή πραγματοποιείται μια επιμήκης τομή στο μπροστινό τμήμα του τραχήλου, ο αγγειοχειρουργός ανοίγει τη στενωμένη καρωτιδική αρτηρία και αφαιρεί την αθηρωματική πλάκα. Η αρτηρία αποκαθίσταται είτε με ράμματα είτε με την προσθήκη εμβαλώματος για την διεύρυνση του αγγείου.
- Καρωτιδική αγγειοπλαστική και τοποθέτηση stent, αν η παρέμβαση είναι πολύ δύσκολη να επιτευχθεί με καρωτιδική ενδαρτηρεκτομή ή συνυπάρχουν προβλήματα υγείας που κάνουν τη χειρουργική επέμβαση πολύ επικίνδυνη. Πραγματοποιείται με διαδερμική παρακέντηση της μηριαίας αρτηρίας υπό τοπική αναισθησία. έπειτα καθετηριάζεται η έσω καρωτίδα αρτηρία και προωθείται μπαλόνι αγγειοπλαστικής στην περιοχή της στένωσης. Το μπαλόνι εκπτύσσεται για να διευρύνει την αρτηρία και ακολούθως εισάγεται ένα stent αντίστοιχης διαμέτρου για να διατηρηθεί η αρτηρία από το να στενέψει και πάλι.
Και στις δύο χειρουργικές επιλογές αντιμετώπισης της καρωτιδικής στένωσης απαιτείται τακτική μετεγχειρουργική παρακολούθηση από τον αγγειοχειρουργό.