Στένωση Καρωτίδων

Η στένωση καρωτίδων εμφανίζεται όταν οι λιπαρές αποθέσεις (αθηρωματικές πλάκες) φράζουν τα αιμοφόρα αγγεία που μεταφέρουν αίμα στον εγκέφαλο και στο κεφάλι σας (καρωτιδικές αρτηρίες). Η παρεμπόδιση αυξάνει τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, που συμβαίνει όταν η παροχή αίματος στον εγκέφαλο διακόπτεται ή μειώνεται σοβαρά. Το Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο αποτελεί την τρίτη αιτία θανάτου στις ανεπτυγμένες χώρες και 20% περίπου αυτών των επεισοδίων οφείλονται στη στένωση της έσω καρωτίδας αρτηρίας. Το είδος και η ποιότητα της αθηρωματικής πλάκας παίζουν καθοριστικό ρόλο στη φυσική εξέλιξη της νόσου.

H νευρολογική δυσλειτουργία στην καρωτιδική νόσο μπορεί να γίνει είτε με αθηροεμβολή- λόγω τοπικής θρόμβωσης επί εδάφους ασταθούς αθηρωματικής πλάκας (εξέλκωση ή αιμορραγία αυτής) είτε για αιμοδυναμικούς λόγους αφού μειώνεται η εγκεφαλική αιματική ροή, λόγω της απότομης απόφραξης της καρωτίδας αρτηρίας

Η νόσος της καρωτιδικής αρτηρίας αναπτύσσεται αργά. Το πρώτο σημάδι ότι έχετε την κατάσταση μπορεί να είναι εγκεφαλικό ή παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο (TIA). Μια TIA είναι μια προσωρινή έλλειψη ροής αίματος στον εγκέφαλό σας. Η θεραπεία της νόσου της καρωτιδικής αρτηρίας συνήθως περιλαμβάνει έναν συνδυασμό αλλαγών στον τρόπο ζωής, φαρμακευτική αγωγή και μερικές φορές χειρουργική επέμβαση.

Συμπτώματα

Στα αρχικά στάδια της, η καρωτιδική αρτηριακή νόσος συχνά δεν προκαλεί σημεία ή συμπτώματα. Η κατάσταση μπορεί να περάσει απαρατήρητη μέχρι να είναι αρκετά σοβαρή για να στερήσει τον εγκέφαλό σας από αίμα, προκαλώντας εγκεφαλικό επεισόδιο ή ΤΙΑ. Τα σημεία και τα συμπτώματα ενός εγκεφαλικού επεισοδίου ή του TIA περιλαμβάνουν:

Ξαφνική μούδιασμα ή αδυναμία στο πρόσωπο ή στα άκρα, συχνά μόνο στη μία πλευρά του σώματος
Ξαφνικό πρόβλημα ομιλίας ή κατανόησης
Ξαφνικό πρόβλημα όρασης σε ένα ή και στα δύο μάτια
Ξαφνική ζάλη ή απώλεια ισορροπίας
Ξαφνικός, σοβαρός πονοκέφαλος χωρίς γνωστή αιτία

Παράγοντες κινδύνου

Παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο καρωτιδικής αρτηρίας περιλαμβάνουν:

Υψηλή πίεση του αίματος. Η υπερβολική πίεση στα τοιχώματα των αρτηριών μπορεί να τα αποδυναμώσει και να τα καταστήσει πιο ευάλωτα σε βλάβες.
Χρήση καπνού. Η νικοτίνη μπορεί να ερεθίσει την εσωτερική επένδυση των αρτηριών σας. Το κάπνισμα αυξάνει επίσης τον καρδιακό ρυθμό και την αρτηριακή πίεση.
Σακχαρώδης διαβήτης. Ο διαβήτης μειώνει την ικανότητά του οργανισμού να επεξεργάζεται αποτελεσματικά τα λίπη τα οπία εναποτίθενται προοδευτικά στα τοιχώματα των αγγείων.
Yψηλά επίπεδα λιπών αίματος. Τα υψηλά επίπεδα χαμηλής πυκνότητας χοληστερόλης λιποπρωτεϊνών και υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων, ευνοούν τη συσσώρευση πλακών.
Οικογενειακό ιστορικό. Ο κίνδυνος καρωτιδικής αρτηριακής νόσου είναι υψηλότερος εάν ένας συγγενής έχει αθηροσκλήρωση ή στεφανιαία νόσο.
Ηλικία. Οι αρτηρίες γίνονται λιγότερο ευέλικτες και πιο επιρρεπείς σε τραυματισμό με την ηλικία.
Παχυσαρκία. Το υπερβολικό βάρος αυξάνει τις πιθανότητές σας για υψηλή αρτηριακή πίεση, αρτηριοσκλήρωση και διαβήτη.
Ελλειψη άσκησης. Συμβάλλει σε συνθήκες που καταστρέφουν τις αρτηρίες σας, συμπεριλαμβανομένης της υψηλής αρτηριακής πίεσης, του διαβήτη και της παχυσαρκίας.

Διάγνωση

Ο αγγειοχειρουργός πρέπει να ξεκινήσει με λεπτομερές ιατρικό ιστορικό και φυσική εξέταση. Η εξέταση περιλαμβάνει γενικά την ακρόαση για έναν ήχο-φύσημα (bruit) πάνω από την καρωτιδική αρτηρία στο λαιμό σας, έναν ήχο που είναι χαρακτηριστικό κάθε αρτηριακής στένωσης. Στη συνέχεια ακολουθεί η κλινική εξέταση για τον να έλέγχο των σωματικών και ψυχικών ικανοτήτων, όπως μυική ισχύ, μνήμη και ομιλία. Μετά την ολοκλήρωση της κλινικής εξέτασης, ο γιατρός μπορεί να συστήσει:

Υπερηχογράφημα, για την εκτίμηση ροής και πίεσης αίματος στις καρωτιδικές αρτηρίες.
Αξονική ή μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου, για να αναζητήσει στοιχεία για εγκεφαλικό επεισόδιο ή άλλες ανωμαλίες.
Αξονική αγγειογραφία ή μαγνητική αγγειογραφία, η οποία παρέχει πρόσθετες εικόνες ροής αίματος στις καρωτιδικές αρτηρίες. Σκιαγραφική ουσία ενίεται σε ένα αιμοφόρο αγγείο και μια αξονική τομογραφία ή μια μαγνητική τομογραφία συλλέγει εικόνες πολύ υψηλής ανάλυσης και ακρίβειας των αγγείων του τραχήλου και του εγκεφάλου.

Θεραπευτική προσέγγιση

Ο στόχος στη θεραπεία της νόσου της καρωτιδικής αρτηρίας είναι η πρόληψη του εγκεφαλικού επεισοδίου. Το είδος της θεραπείας εξαρτάται από την έκταση της στένωσης των καρωτίδων αρτηριών. Εάν ο ασθενής δεν έχει υποστεί ποτέ Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο και η στένωση είναι μικρότερη από 70%, ο γιατρός μπορεί να συστήσει αλλαγή του τρόπου ζωής για να επιβραδύνει την πρόοδο της αθηροσκλήρωσης. Οι συστάσεις πρέπει να περιλαμβάνουν

την διακοπή του καπνίσματος, την απώλεια βάρους, την κατανάλωση υγιεινών τροφών, τη μείωση του αλατιού και την τακτική άσκηση.
Φάρμακα για τον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης ή τη μείωση της χοληστερόλης.
Ο γιατρός σας μπορεί επίσης να συστήσει να λαμβάνετε ημερησίως ασπιρίνη ή άλλα φάρμακα για την αραίωση του αίματος για την πρόληψη θρόμβων αίματος.

Εάν η στένωση είναι μεγαλύτερη από 70% ή εάν ο ασθενής έχει υποστεί ήδη ΤIA ή εγκεφαλικό επεισόδιο, ο αγγειοχειρουργός μπορεί να συστήσει την χειρουργική παρέμβαση. Ποτέ δεν μπορούν να χειρουργηθούν ταυτόχρονα και οι δύο καρωτίδες. Οι επιλογές περιλαμβάνουν:

Καρωτιδική ενδαρτηρεκτομή αποτελεί την πιο κοινή θεραπεία για σοβαρή καρωτιδική νόσο. Κατά την ενδαρτηρεκτομή πραγματοποιείται μια επιμήκης τομή στο μπροστινό τμήμα του τραχήλου, ο αγγειοχειρουργός ανοίγει τη στενωμένη καρωτιδική αρτηρία και αφαιρεί την αθηρωματική πλάκα. Η αρτηρία αποκαθίσταται είτε με ράμματα είτε με την προσθήκη εμβαλώματος για την διεύρυνση του αγγείου.
Καρωτιδική αγγειοπλαστική και τοποθέτηση stent, αν η παρέμβαση είναι πολύ δύσκολη να επιτευχθεί με καρωτιδική ενδαρτηρεκτομή ή συνυπάρχουν προβλήματα υγείας που κάνουν τη χειρουργική επέμβαση πολύ επικίνδυνη. Πραγματοποιείται με διαδερμική παρακέντηση της μηριαίας αρτηρίας υπό τοπική αναισθησία. έπειτα καθετηριάζεται η έσω καρωτίδα αρτηρία και προωθείται μπαλόνι αγγειοπλαστικής στην περιοχή της στένωσης. Το μπαλόνι εκπτύσσεται για να διευρύνει την αρτηρία και ακολούθως εισάγεται ένα stent αντίστοιχης διαμέτρου για να διατηρηθεί η αρτηρία από το να στενέψει και πάλι.

Και στις δύο χειρουργικές επιλογές αντιμετώπισης της καρωτιδικής στένωσης απαιτείται τακτική μετεγχειρουργική παρακολούθηση από τον αγγειοχειρουργό.